Рускый язик

1 встреча

Зима

Как удивительна природа зимой. Волшебная сказка превращается в реальность. Мир погружается в белую пелену. Она окутывает все с ног до головы своим изумительным видом. Недаром многие поэты и художники описывают в своих произведениях красоту заснеженных далей.

Жителям России, несказанно повезло, так как увидеть зимнее творение местных красот, дано не многим странам. Каждая снежинка, каждый хруст ботинка на снегу, передает ощущение наступления скорой радости. Один из самых любимый всеми праздников – Новый год, который приходит в каждый дом, именно зимой. Благодаря этому, все так сильно любят зиму.

Природа зимой преображается, именно это время года является самой «русской» порой. Суровость зимних морозов, похожа на характер жителей Великой страны. Зимняя красота показывает силу, стойкость и смирение перед завораживающей стихией. Примером может послужить ель. На нее давит шапка снега, ветка наклоняется под тяжестью, но не ломается, а лишь сбрасывает с себя лишний груз. Это характер природы, который проявляет себя во всей красе только в зимний период.

Зима – это время отдыха для многих обитателей полей и рек. Животные, рыбы, земноводные – все отдыхают, набираются сил для дальнейшего существования. Зимняя перезагрузка дает возможность почувствовать уединение. Тишина в лесу, чистый морозный воздух, непроглядная гладь пушистого снега – все это приносит чувство покоя и безмятежности.

Задание 2. Напиши как ты понимаешь значение слов выделенных зеленым цветом

белую пелену-белый покров снега
заснеженных далей-далекие простанства покрытые снегом
хруст ботинка-звук снега слышанный под ботинками
«русской» порой-типичный «русская» время года
завораживающей стихией-явление природы пробуждающий ужас
Зимняя перезагрузка-когда вокруг все напитана зимой

Задание 3. Выпиши слова выделенные синим цветом, поставь их в единственное число, в именительный падеж. Просклоняй все слова и поставь в родительном падеже.

зимой-зима-зими
сказка-сказка-сказки
головы-голова-головы
поэты-поет-поета
красоту-красота-красоты
странам-страна-страны
снежинка-снежинка-снежинки
радости-радост-падости
праздников-праздник-праздника
морозов-мороз-морозы
характер-характер-характера
силу-сила-силы
шапка-шапка-шапки
груз-груз-груза
рек-река-реки
рыбы-рыба-рыбы
гладь-гладь-глади

Например: зимой — зима

Именительный падеж: (Есть кто? что?) зима

Родительный падеж: (Нет Кого? Чего?) зимы

2встреча

Работа в рабочих книгах

Մայրենի

Կարդա’《Հնչյունափոխություն》 թեման և կատարիր առաջադրանքները։

Երբ բառի վերջից վանկ կամ վանկեր են ավելանում, որոշ ձայնավորներ և երկհնչյուններ փոփոխության են ենթարկվում: Օրինակ՝ վեճ-վիճաբանություն, սուր-սրել, գույն-գունավոր:

Նկատելի է, որ վեճ բառի ե-ն դարձել է ի, սուր բառի ու-ն՝ ը, իսկ ույ երկհնչյունը՝ ու: Այս երևույթը կոչվում է հնչյունափոխություն:

Առաջադրանքներ՝

1.Համեմատիր դեմ-դիմաց գրված բառերը և ցույց տուր, թե հնչյունական ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել.

Օրինակ՝ ջուր-ջրծաղիկ (ու-ն գաղտնավանկի ը)
ծաղիկ-ծաղկաման (ի-ն սղվել է)
համբույր-համբուրել (ույ-ու)

հին-հնամենի, բազուկ-բազկաթոռ, պատիժ-պատժել, ողջույն-ողջունել, աշխույժ-աշխուժություն, մատյան-մատենագիր, պարտեզ-պարտիզան, գլուխ-գլխավոր, էշ-իշամեղու:

2. Տրված բառերի վերջից բաղադրիչներ ավելացնելով՝ բառեր կազմիր այնպես, որ տեղի ունենա հնչյունափոխություն:

ա) բուրդ, սիրտ, կույր, ճահիճ, ալյուր, կեզ, ատամնաբույժ
բ) վիշտ, թույլ, ծնունդ, հաշիվ, արթուն, հույն, տույժ

բրդոտ, սիրել, կուրանալ, ճահճոտ, ալյուրոտ, ատամնաբույժներ, վաշտ, թույլիկ, ծննդյան, հաշվել, արթնանալ, Հունաստան, տուժած։

3.Վերականգնիր տրված բառերի անհնչյունափոխ ձևերը՝

ձնծաղիկ, թխահեր, սառցահատ, երգչախումբ, կիսել, ըմպանակ, մեղվապահ, հունական, կղզյակ:

ձյուն, թուխ, սառույց, երգիչ, կես, ումպ, մեղու, հույն, կղզի։

Մայրենի

  1. Բանաստեղծության մեջ ի՞նչն է ավելի շատ՝ գո՞ւյնը, ձա՞յնը, թե՞ շարժումը:

Ձանը։

  1. Ո՞ր քառատողը քեզ ավելի շատ դուր եկավ, ինչո՞ւ:

Ինչպես ծերունին, ձայնով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալիս ջրի աղմուկին, որովհետև այնտեղ երգում են

  1. Նկարիր այդ քառատողը:

Untitled

Մաթեմատիկա

 Կատարեք գործողությունը
𝟓𝟗/𝟏𝟎𝟗 + 𝟖𝟏/𝟏𝟎𝟗 = (59 + 81)/109 = 140/109
𝟏𝟎𝟖/𝟏𝟔𝟒 − 𝟑𝟓/𝟏𝟔𝟒 = (108 — 35)/164 = 73/164
𝟏𝟓𝟗/𝟏𝟓𝟖 + 𝟏𝟖𝟏/𝟏𝟓𝟖 = (159 + 181)/158 = 340/158
𝟏𝟖/𝟔𝟒 − 𝟓/𝟔𝟒 = (18 — 5)/64 = 13/64

 Գումարեք կոտորակները․
𝟏𝟐/𝟓𝟎 + 𝟔/𝟐𝟓 = (12 * 1 + 6 * 2)/50 = 24/50
[50, 25] = 50
50 : 50 = 1
50 : 25 = 2
𝟔/𝟏𝟑 + 𝟒/𝟐 = (6 * 2 + 4 * 13)/26 = 64/26 = 32/13
[13, 2] = 26
26 : 13 = 2
26 : 2 = 13
𝟕/𝟏𝟐 + 𝟓/𝟏𝟎 = (7 * 5 + 5 * 6)/60 = 65/60 = 13/12
[12, 10] = 60
60 : 12 = 5
60 : 10 = 6
𝟕/𝟐𝟒 + 𝟓/𝟏𝟎 = (7 * 5 + 5 * 12)/120 = (35 + 60)/120 = 95/120 = 19/24
[10, 24] = 120
120 : 24 = 5
120 : 10 = 12

 Կատարեք կոտորակների հանում․
𝟏𝟎/𝟒 − 𝟑/𝟖 = (10 * 2 — 3 * 1)/8 = (20 — 3)/8 = 17/8
[8, 4] = 8
8 : 8 = 1
8 : 4 = 2
𝟏𝟒/𝟓 − 𝟒/𝟗 = (14 * 9 —  4 * 5)/45 = (126 — 20)/45 = 106/45
[5, 9] = 45
45 : 5 = 9
45 : 9 = 5
𝟏𝟎/𝟒 − 𝟑/𝟏𝟓 = (10 * 15 — 3 * 4)/60 = (150 — 12)/60 = 138/60 = 69/30
[4, 15] = 60
60 : 4 = 15
60 : 15 = 4
𝟏𝟎/𝟏𝟐 − 𝟑/𝟏𝟓 = (10 * 15 — 3 * 12)/180 = (150 — 36)/180 = 114/180 = 57/90
[12, 15] = 180
180 : 15 = 12
180 : 12 = 15

 Հաշվեք
1 — 𝟒/𝟕 = 7/7 — 4/7 = 7-4/7 = 3/7
𝟏 − 𝟐/𝟑 = 3/3 — 2/3 = 3-2/3 = 1/3
1 — 𝟓/𝟏𝟏 = 11/11 — 5/11 = 11-5/11 = 6/11
𝟏 − 𝟒/𝟗 = 9/9 — 4/9 = 9-4/9 = 5/9
Խնդիր2
Նարեկը որոշեց վերանորոգել իր ննջասենյակը։ Առաջին օրը նա կատարեց ամբողջ աշխատանքի 𝟏/𝟏𝟐-րդ մասը, երկրորդ օրը՝ 𝟏/𝟔 -ը։ Աշխատանքի ո՞ր մասը մնաց կատարելու։

Խնդիր1
Անահիտը առաջին օրը կարդաց ամբողջ գրքի 𝟏/𝟓-րդ մասը, երկրորդ օրը՝ 𝟒/𝟕-ը։ Անահիտին գրքի ո՞ր մասը մնաց կարդալու։
 Կրճատեք կոտորակները
15/35
28/21
10/15
25/100

Մայրենի

201․բարի տղա, չար մարդ, գեղեցիկ աստղ, բարձր երկինք, ցածր հատակ։

 

202․ Հիվանդներ,գազաներ,

Հիվանդանոցում շատ կան հիվանդներ։ Խոսրովի արգելոցից փախել են գազաներ։

 

203․ Վերջածանց, նախածանց, արմատը, որը, վերջածանցը։

Մայրենի

Տեքստային աշխատանք

 

Մի վաճառական հայտարարել էր, թե իր խանութի համար աշակերտ է հարկավոր: Շատերը եկան, և վաճառականն ընտրեց մեկին:
— Ինչո՞ւ ընտրեցիր հենց դրան,-հարցրեց ընկերը,- չէ՞ որ ուրիշները հրաշալի վկայականներ ունեին, իսկ դու նրանց չընտրեցիր: Իսկ հենց դա ոչ մի վկայական չուներ:
-Սխալվում ես,-ասաց վաճառականը,-այս տղան շատ վկայականներ ուներ: Սենյակ մտնելուց առաջ ոտքերը սրբեց և դուռը ծածկեց անաղմուկ: Ուրեմն մաքրասեր է ու կարգապահ: Աթոռից վեր կացավ ու տեղը տվեց տարեց մարդուն: Ուրեմն բարեսիրտ է և հարգում է հասակավորին: Դեռ շեմքին` գլխարկը հանեց և կտրուկ պատասխաններ էր տալիս իմ հարցերին, ուրեմն քաղաքավարի է ու աչքաբաց: Կռացավ, վերցրեց հատակի գիրքը, որ ես դիտմամբ էի դրել հատակին, մինչդեռ ուրիշները շրջանցում էին: Հանգիստ սպասում էր իր հերթին՝ չաշխատելով ուրիշներից առաջ ընկնել, ուրեմն` կրթված տղա է: Զգեստները, երեսն ու ձեռքերը մաքուր էին: Ի՞նչ ես կարծում, այս ամենը ամենալավ վկայականները չէի՞ն….

 

 

Առաջադրանքներ՝

  1. Քո կարծիքով ինչպիսի ստեղծագործություն է սա՝ առակ, պատմվածք, հեքիաթ, այլ: Պատասխանդ ներկայացրու գրավոր և հիմնավորիր:

 

 

Առակ էր, որովհետև վաճռողը ընտրեց քաղաքավարիությմբ վկայական ունեցողին։

 

 

  1. Դուրս գրիր տղային բնութագրող բառերը. էլ ինչ բառերով կբնութագրես նրան

 

Սենյակ մտնելուց առաջ ոտքերը սրբեց և դուռը ծածկեց անաղմուկ: Ուրեմն մաքրասեր է ու կարգապահ: Աթոռից վեր կացավ ու տեղը տվեց տարեց մարդուն: Ուրեմն բարեսիրտ է և հարգում է հասակավորին: Դեռ շեմքին` գլխարկը հանեց և կտրուկ պատասխաններ էր տալիս իմ հարցերին, ուրեմն քաղաքավարի է ու աչքաբաց: Կռացավ, վերցրեց հատակի գիրքը, որ ես դիտմամբ էի դրել հատ  ակին, մինչդեռ ուրիշները շրջանցում էին: Հանգիստ սպասում էր իր հերթին՝ չաշխատելով ուրիշներից առաջ ընկնել, ուրեմն` կրթված տղա է: Զգեստները, երեսն ու ձեռքերը մաքուր էին: Ի՞նչ ես կարծում, այս ամենը ամենալավ վկայականները չէի՞ն….

 

 

 

 

:

  1. Ինչո՞ւ վաճառականն ընտրեց հենց այս տղային. հիմնավորիր պատասխանդ:

Որովհետև  տղան իր քաղաքավարիությամբ շատ հաճախորդներ կունենա։

 

  1. Ո՞վ է բարեկիրթ մարդը, քո կարծիքով:

Իմ կարծիքով բարեկիրթ այն մարդն է օվ , որ շատ քաղաքավարի է։

  1. Բառարանի օգնությամբ բացատրիր բարեկիրթբառը:

Բարեկիրթ- Բարեկրթություն արտահայտող՝ պարունակող:

 

  1. Քո կարծիքով՝ ո՞րն էր այս պատմության ասելիքը:

 

Ասելիքը այն էր, որ վաճառողը  ընտրեց բարեկիրթ մարդուն

  1. Տրված բառերի համար գրի՛ր հատկանիշ արտահայտող /ինչպիսի բառին պատասխանող/  3-ական բառ:

Բժիշկ-բարի,հոգատար,ուժեղ, հող,փխրուն չոր,թաց, հուշ,պապական,հայրական,մայրական, թուղթ:

  1. Լրացրու բաց թողնված տառերը և կետադրիր:

Նրանք երկուսն էլ ցանկանում էին զարգացնել իրենց տաղանդը գեղանկար-ության
մեջ բայց գիտակցում էին  որ հայրը երբեք չի ունենա այդքան գումար
որ գոնե մեկին ու-արկի Ակադեմիայում սովորելու:

Հիշի՛ր՝

 

Պատմվածքը սյուժե ունեցող փոքր ծավալի արձակ ստեղծագործություն է։ Պատմվածքի մեջ նկարագրվում է կյանքի մի դեպք, դրվագ՝ կապված մեկ կամ մի քանի հերոսների հետ։ Պատմվածքի հիմքում հիմնականում ընկած է կենսական որևէ փաստ, իրական դեպք։ Պատմվածքի մեջ սովորաբար պատկերվում է միայն մի քանի դրվագ հերոսի կյանքից։

 

Առակը բարոյախոսական բնույթի գրական ստեղծագործություն է, որտեղ այլաբանության միջոցով ներկայացվում, ծաղրվում և քննադատության են ենթարկվում մարդկանց արատները։ Առակի վերջում սովորաբար հեղինակը դրսևորում է իր հստակ վերաբերմունքը նկարագրածի հանդեպ, որն էլ առակի բարոյախոսությունն է։ Առակի հերոսները կենդանական և բուսական աշխարհի ներկայացուցիչներ են, իրեր, լուսատուներ և այլն։

 

 

Հեքիաթը  բանահյուսական ժանր է, գերազանցապես արձակ, բանավոր պատմվածք՝ կախարդական, արկածային, կենցաղային բովանդակությամբ, հյուսված գեղարվեստական հնարանքի յուրատեսակ միջոցներով։ Հեքիաթները բաժանվում են տեսակների և ենթատեսակների։ Տարածված են հրաշապատում (կախարդական), կենդանական, արկածային, հերոսական, պատմական, կենցաղային, առօրեական, կրոնական սյուժեներով հեքիաթներ։

 

Գիրքն իմ լավագույն ընկերն է

Գիրքն իմ լավագույն ընկերն է, որովհետև ես գրքից սովորում եմ նոր բառեր էր եմ սովորում։ Ես, երբ փոքր էի գիտեի, որ բոլոր գրվածները գրքի վրա կոչվում են հեքիաթներ։ Ես հեքիաթներից սիրում եմ Նեսոի քարաբաղնիսը, իսկ իմ սիրածը առակն է   աղվեսն ու ագռավն է։ Իմ սիրած գրողը Վիլյամ Սարոյանն է, բայց իմ ամենասիրելի առակագիրը Եզոպոսն է։